Η ΟΡΕΙΝΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ

Η ΟΡΕΙΝΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ

 

Εύη Σαραντέα – Μίχα

Η ελληνική χλωρίδα θεωρείται η πιο πλούσια στην Ευρώπη, σε σχέση με την έκταση της χώρας μας. Τα είδη και υποείδη των φυτών της ελληνικής χλωρίδας ανέρχονται περίπου σε 6.000. Πέρα από την ομορφιά της, η ελληνική χλωρίδα προκαλούσε πάντα το ενδιαφέρον των επιστημόνων. Υπάρχουν χιλιάδες ουσίες στα φυτά μας, η έρευνα των οποίων αναμένεται ότι θα συμβάλει στην φαρμακευτική θεραπεία μεγάλου αριθμού ασθενειών.

Στο κέντρο της Εύβοιας, η Δίρφη (το ψηλότερο βουνό της), το Ξηροβούνι και η περιοχή της Στενής αποτελούν έναν σημαντικό βοτανικό παράδεισο, με σπάνια είδη λουλουδιών. Από αυτά, ορισμένα φύονται μόνον σε τούτη την περιοχή και πουθενά αλλού στον κόσμο. Κάποια μάλιστα, φέρουν στην λατινική, δηλαδή στην παγκοσμίως αποδεκτή επιστημονική ονομασία τους ονόματα των περιοχών στις οποίες βρέθηκαν, όπως: Silene dirphya, Origanum (δηλ. ρίγανη) lirium (από την θέση «Λειρή», του καταφυγίου), Viola dirphya, Nepeta argolika susp dirphya κ.α.

Όλα αυτά τα μοναδικά είδη κινδυνεύουν μαζί με αρκετά άλλα κυρίως από την υπερβόσκηση, όπως επισημαίνουν επιφανείς Βοτανολόγοι . Στην διάρκεια των τελευταίων 150 χρόνων οι Έλληνες και οι ξένοι βοτανολόγοι είχαν καταγράψει περί τα 620 φυτά στο ορεινό συγκρότημα Δίρφυς, Ξηροβουνίου, Στενής. Υπολογίζουμε πως ο αριθμός τους πρέπει να είναι μεγαλύτερος, δεδομένου ότι ήδη έχει ανεβρεθεί ικανός αριθμός φυτών, που δεν είχαν έως τώρα εντοπισθεί.

Σαν παράδειγμα της πλούσιας χλωρίδας αυτής της περιοχής, μπορούμε να αναφέρουμε ότι έχουν καταγραφεί έως τώρα 5 είδη και υποείδη δρυός, 4 είδη μέντας, 4 είδη ρίγανης, 4 είδη αγριογαρύφαλλων, 5 είδη αγριοτριανταφυλλιάς, 4 είδη θυμαριών, 11 είδη μενεξέδων και αγριοπανσέδων, 2 είδη τσαγιών βουνού και πολλά άλλα.

Ο δηλητηριώδης Ελλέβορος (Helleborus cyclophyllus) απαντάται επίσης σε αφθονία στο Ξηροβούνι.

Η Digitalis ferruginea, απαντάται σε αφθονία στο Ξηροβούνι

ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΚΑΙ ΚΑΣΤΑΝΟΔΑΣΟΣ ΣΤΕΝΗΣ

Με το 24-2-1977 Π.Δ. κηρύχθηκε ως αισθητικό δάσος έκταση 6.770 στρεμμάτων στην οποία ανήκουν και τα 2.600 στρέμματα προσωρινής παραχώρησης στην κοινότητα Στενής, το έτος1932 για να γίνει εμβολιασμός και εξημέρωση άγριων καστανόδεντρων.

Με το 20-8-1981 Π.Δ. έγινε τροποποίηση του Π.Δ. του1977 και εξαιρέθηκαν του αισθητικού δάσους τα 2.600 στρέμματα του καστανόδασους, που είχαν παραχωρηθεί. Με την Ζ/2583/21-11-1979 απόφαση του Νομάρχη Ευβοίας κηρύχθηκε ως προστατευτικό όλο το αισθητικό δάσος και το καστανόδασος.

Όλη αυτή η έκταση διακρίνεται για τις φυσικές ομορφιές της και έχει ιδιαίτερη αισθητική, υγιεινή και τουριστική σημασία για όλη την γύρω περιοχή και τον Ελλαδικό χώρο.

Η δασική του βλάστηση είναι πλούσια και ποικίλη, έχει άφθονες πηγές, ιδανικές καιρικές συνθήκες, με λίγα λόγια εξαίρετο φυσικό περιβάλλον.

Τον χειμώνα, το χιονισμένο τοπίο, το κτίριο του καταφυγίου του Ε.Ο.Σ., η μικρή χιονοπίστα, προσελκύουν φίλους του σκι.

Το καλοκαίρι οι παραδοσιακές δραστηριότητες αναψυχής, όπως περπάτημα, ορειβασία, παρατήρηση της χλωρίδας και της πανίδας, μπορούν να ικανοποιήσουν και τους πιο απαιτητικούς επισκέπτες.

Σύμφωνα με χάρτες της Γ.Υ.Στρατού έχουν γίνει εμβαδομετρήσεις, όπου όλη η έκταση έχει μοιρασθεί σε δασικές συστάδες:1^Α,  1Β, 1Γ, 1Δ, 1^Ε, 1ΣΤ, 1Ζ1 1Ζ2, 1^Η, 1Θ, με εμβαδόν 5208 στρέμματα και από τις 2^Α, 2Β, 2Γ, με εμβαδόν 1975 στρέμματα.

Η έκταση αυτή κατανέμεται, ανά μορφή δασοκάλυψης ως εξής:

v      δάσος ελάτης                2545 στρέμματα

v      δάσος καστανιάς             2510      «

v      δάσος χαλέπιου πεύκης        710      «

v      μερικώς δασοσκεπής           421      «

v      αγροί-καλλιεργήσιμη γη       368      «

v      γυμνή έκταση                 374      «

v      άγονη-βραχώδης κ.λ.π. έκταση 255      «

ΠΕΥΚΟΔΑΣΟΣ ΤΗΣ ΣΤΕΝΗΣ

Η διαχειριστική κλάση της χαλεπίου πεύκης καταλαμβάνει έκταση 1350 στρεμμάτων και ανήκει στο παραχωρηθέν «κατά νομή ως προστατευτικό δάσος πεύκης» στην κοινότητα Στενής, έκτασης 1600 στρεμμάτων με την 104570/15-3-1929 απόφαση του Υπουργείου Γεωργίας. Η υπόλοιπη έκταση των 250 στρεμμάτων, καλύπτεται από αραιή μορφή χαλεπίου πεύκης. Η διαχείριση αυτή περιλαμβάνει μόνο την εργασία της ρητινοσυλλογής καθώς και την απομάκρυνση κατά καιρούς γερασμένων και καχεκτικών δέντρων για καυσόξυλα.

Η κοινότητα της Στενής δεν εκμίσθωνε την ρητινοσυλλογή στις θέσεις Ντάμις ‘η Νταμ, Βράχος, Σταυράκι και Χότζα για λόγους αισθητικούς και για λόγους προστασίας. Η υπόλοιπη έκταση του πευκοδάσους εκμισθώνεται στον Δασικό Συναιτερισμό εργασίας Στενής ή σε μικροϋλοτόμους για την ρητινοκαλλιέργεια. Από την μέχρι τώρα εργασία ρητίνευσης η οποία έχει φθίνουσα πορεία, παρατηρείται σε ορισμένες περιοχές ανορθόδοξη εκμετάλλευση των δέντρων, με συνέπεια την εξαντλητική ρητίνευση δέντρων που βρίσκονται κοντά στον δρόμο.