21/5/15

Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας



Η Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Μαΐου. Καθιερώθηκε το 1993 από τα Ηνωμένα Έθνη για την καλύτερη κατανόηση και ευαισθητοποίηση σε θέματα βιοποικιλότητας.
Σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία: "Βιολογική ποικιλότητα ή βιοποικιλότητα είναι η ποικιλία των ζώντων οργανισμών πάσης προελεύσεως, περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των χερσαίων, θαλασσίων και άλλων υδατικών οικοσυστημάτων και οικολογικών συμπλεγμάτων, των οποίων αποτελούν μέρος. Επίσης, περιλαμβάνεται η ποικιλότητα εντός των ειδών, μεταξύ ειδών και οικοσυστημάτων (άρθρο 2 του ν. 2204/1994, ΦΕΚ 59 Α΄). Στη βιολογική ποικιλότητα περιλαμβάνεται, τέλος, η ποικιλότητα των γονιδίων μέσα και μεταξύ των ειδών."


Σήμερα παρατηρείται μείωση της βιοποικιλότητας στον πλανήτη, γεγονός που οφείλεται σε μια σειρά από αιτίες όπως η ρύπανση του περιβάλλοντος, η καταστροφή των δασών, η ερημοποίηση των εδαφών, η μόλυνση των υδάτων και η αυξημένη θήρευση.
Η μείωση της βιοποικιλότητας και η εξαφάνιση ειδών που δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμη μειώνει τη σταθερότητα των οικοσυστημάτων, αλλά και στερεί τον άνθρωπο από ουσίες που πιθανώς να αποδειχθούν πολύτιμες για την προστασία της υγείας του, όπως φάρμακα για την αντιμετώπιση σπάνιων ασθενειών.


Σύμφωνα με εκθέσεις του ΟΗΕ, το 12% του συνόλου των πτηνών του πλανήτη και το 10% των φυτών και των ζώων της Γης απειλούνται με εξαφάνιση, εξαιτίας των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και της υποβάθμισης των βιοτόπων. Ο επιστήμονες προειδοποιούν ότι έως το 2050 θα έχει εξαφανιστεί το ένα τρίτο της πανίδας από τη Γη, εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών.

Βασικές αιτίες που απειλούν τη βιοποικιλότητα είναι:
  • Η καταστροφή και η υποβάθμιση των οικοσυστημάτων (δάση, υγρότοποι, θαλάσσια και παράκτια οικοσυστήματα, κ.λπ.).
  • Η ρύπανση του περιβάλλοντος (η ρύπανση του αέρα, του νερού, του εδάφους όπως και των οργανισμών από φυτοφάρμακα και ζιζανιοκτόνα).
  • Η ερημοποίηση των εδαφών.
  • Η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων (τα συστήματα εντατικής γεωργικής παραγωγής, η ανεξέλεγκτη δόμηση, οι παράνομες εξορύξεις η λαθροθηρία κ.λπ..
  • Η εξάπλωση ξενικών ειδών.
  • Η κλιματική αλλαγή.


Στη χώρα μας απειλούνται με εξαφάνιση η καστανή αρκούδα, η μεσογειακή φώκια, η χελώνα καρέτα - καρέτα, η αγριόγατα, ο γυπαετός, η πέστροφα, ενώ σε κίνδυνο βρίσκονται ο λύκος, το τσακάλι, ο ασβός, το ζαρκάδι και το ελάφι.

8/5/15

9 - 10 Μαΐου: Παγκόσμια Ημέρα Αποδημητικών Πουλιών

Η Παγκόσμια Ημέρα Αποδημητικών Πτηνών (Word Migratory Bird Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο το δεύτερο Σαββατοκύριακο του Μαίου (9-10 Μαίου το 2015), με πρωτοβουλία του Περιβαντολλογικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), για να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει το κοινό σχετικά με την προστασία των αποδημητικών πουλιών και του περιβάλλοντός τους.

 Τα αποδημητικά πουλιά ταξιδεύουν το φθινόπωρο από το Βορρά προς το Νότο γιατί δυσκολεύονται να βρουν την τροφή τους. Όσο πλησιάζει ο Χειμώνας οι σπόροι και τα έντομα είναι δύσκολο να βρεθούν. Για να αποφύγουν το βαρύ χειμώνα ταξιδεύουν προς τις νότιες ζεστές χώρες, όπου η τροφή είναι άφθονη κι εκεί ξεχειμωνιάζουν.Την άνοιξη επιστρέφουν στην “πατρίδα” τους. Το δρομολόγιο που πρέπει να κάνουν δεν είναι εύκολο και οι αποστάσεις που πρέπει να διανύοσυν είναι μακρινές. Πετούν μόνο την ημέρα και το βράδυ ξεκουράζονται για να συνεχίσουν το ταξίδι τους την επόμενη ημέρα. Υπάρχουν βέβαια και πουλιά “μαραθωνοδρόμοι” που πετούν μέρα και νύχτα χωρίς να σταματούν για ξεκούραση.

Αποδημητικά πουλιά που εύκολα μπορούμε να δούμε είναι:
Χελιδόνι
Πελεκάνος
Πελαργός
Ερωδιός
Αγριόπαπια
Αγριόχηνα
Ερωδιός
Κύκνος
Σταχτοτσικνιάς
Λευκοτσικνιάς
Βουτηχτήρι

 Αυτά είναι τα αποδημητικά πουλιά, που η επιβίωση τους εξαρτάται από αυτό το μακρινή διαδρομή. Ορισμένα μάλιστα, μπορεί να καλύπτουν έως 2 με 3.000 χιλιόμετρα ασταμάτητα.
Η Ελλάδα... τόπος μαγευτικός... με παραλίες, βουνά, ποτάμια και κάθε λογής φυσικού πλούτου που διαθέτει μετατρέπεται σε χώρο φιλοξενίας διαφόρων πουλιών όπως χελιδόνια, πελαργοί, τσαλαπετεινοί, ορτύκια, αγριόπαπιες και άλλα τόσα.



Από την άλλη μεριά, αποτελεί γεγονός πως βρισκόμαστε σε ένα καίριο και επικίνδυνο σταυροδρόμι για το μέλλον της φύσης.
Είναι μια σκληρή αλήθεια της πραγματικότητας του πλανήτη μας, όμως τίποτα δεν έχει τελειώσει και καταδικαστεί ακόμη.

Η χώρα μας αποτελεί «πατρίδα» για πολλά είδη αποδημητικών πουλιών. Οι μολυσμένοι υδροβιότοποι, τα φυτοφάρμακα, η ξήρανση, οι καμένες εκτάσεις δεν αποτελούν ιδανικό μέρος επιβίωσης και αναπαραγωγής τους. Παρόλα αυτά, δεν είναι τυχαία η επιλογή τους, φθάνουν εδώ γιατί βρίσκουν τροφή, νερό και κατάλληλο κλίμα.

 Η έντονη πολυκαλλιέργεια και η βιοποικιλότητα της Ελλάδας αποτελούν τα δυο βασικά στοιχεία που εξηγούν γατί αποδημούν και ειδικά στις γεωργικές περιοχές που αποτελούν και το πιο νευραλγικό κομμάτι της χώρας καθώς συμβάλουν σημαντικά στην οικονομική και αγροτική ανάπτυξη.
 Το 2010 ορίστηκε ως το έτος της Βιοποικιλότητας, μα τα αποδημητικά πουλιά δεν θα γιορτάσουν βλέποντας την αυξανόμενη μείωση του πληθυσμού τους.


 Η προστασία του περιβάλλοντος αναδεικνύεται και πάλι ως μείζον θέμα και για την προστασία τόσο των ανθρώπων όσο και των άλλων οργανισμών. Για παράδειγμα ο Ε.Ο.Π. έχει «υιοθετήσει» ένα αποδημητικό πουλί το ονομαζόμενο Κιρκινέζι (Falco Naumanni), ένα είδος γερακιού, το οποίο είναι ένα παγκόσμια απειλούμενο είδος με εξαφάνιση, όπου και ο πληθυσμός του τα τελευταία χρόνια μειώνεται συνεχώς και ραγδαία.

 Έχει υπολογιστεί πως το 1982 ο παγκόσμιος πληθυσμός του ήταν γύρω στα 650.000 ζευγάρια, το 1997 εκτιμήθηκε περίπου στα 120.000 ζευγάρια, και σήμερα υπολογίζεται γύρω στα 50.000 με 60.000 ζευγάρια.  Ζει σε αγροτικές περιοχές και η Ελλάδα είναι η δεύτερη χώρα μετά την Ισπανία στην Ευρώπη η οποία φιλοξενεί μεγάλο αριθμό αναπαραγόμενων ζευγαριών, εκ των οποίων παραπάνω από 90% βρίσκεται στη περιοχή της Λάρισας κυρίως.  Το Κιρκινέζι έρχεται στη χώρα μας κυρίως στα τέλη Μάρτη με αρχές Απρίλη και φεύγει στα τέλη Αυγούστου ως μέσα Οκτώβρη.  Όπως γίνεται αντιληπτό, οποιαδήποτε μεταβολή στη διατροφική αλυσίδα και κατ΄ επέκταση στον κύκλο ζωής στον τόπο επίσκεψης των πουλιών επηρεάζει με αρνητικές συνέπειες. Το βλέμμα μας πρέπει να στραφεί και σε αυτή την κατεύθυνση καθώς η αλυσίδα καλύπτει όλους μας.

 Οι φωτογραφίες είναι από το: http://dreamkindergarten.blogspot.gr/2013/03/blog-post_24.html

                                                                                           Εργασία της μαθήτριας
                                                                                            Καραχάλιου Έφη   Β1